Back to contents

Omgaan met bijwerkingen

Published: 14 July 2014

Bijwerkingen kunnen vervelend, ongemakkelijk, pijnlijk en soms zelfs beangstigend zijn. Dit betekent echter niet dat iedereen automatisch met bijwerkingen te maken krijgt. Ook kun je de nodige stappen ondernemen om bijwerkingen te voorkomen en mocht je toch last van bijwerkingen krijgen, dan is hier bijna altijd iets aan te doen.

Wees realistisch over bijwerkingen

Wees wel realistisch over bijwerkingen. Hoewel het belangrijk is te weten dat de behandeling tegen hiv bijwerkingen kan veroorzaken, is het ook belangrijk rekening te houden met het volgende:

  • Behandeling tegen hiv is bedoeld om je beter te maken. Je hoeft je leven niet te laten verpesten door bijwerkingen. Als een bepaalde bijwerking teveel last veroorzaakt, is de kans groot dat hier iets aan gedaan kan worden.
  • Behandeling tegen hiv kan ervoor zorgen dat je een vrijwel normale levensverwachting hebt. Wanneer je de behandeling tegen hiv uit vrees voor bijwerkingen uitstelt, loop je een hoger risico ziek te worden. Bovendien is het risico op bijwerkingen groter, naarmate je immuunsysteem grotere schade heeft opgelopen.
  • De meeste bijwerkingen zijn relatief mild en verminderen na verloop van tijd of verdwijnen helemaal. Zo niet, dan zijn ze over het algemeen goed te behandelen.
  • De hiv-remmers, die tegenwoordig het meest gebruikt worden, hebben minder ernstige bijwerkingen dan de wat oudere hiv-remmers.
  • Sommige bijwerkingen kunnen op een veilige manier met andere medicatie behandeld worden.

Er is tegenwoordig een groot aantal hiv-remmers beschikbaar. Wanneer de hiv-remmer waarmee je behandeld wordt bijwerkingen veroorzaakt, zou het dus mogelijk moeten zijn over te stappen op een hiv-remmer, die deze bijwerkingen niet veroorzaakt.

Met welke bijwerkingen kun je te maken krijgen?

Als je op het punt staat met behandeling te beginnen of moet overstappen op nieuwe medicatie, is het belangrijk te weten welke hiv-remmers welke bijwerkingen veroorzaken, zodat je kunt kiezen voor de medicatie, die het best past bij jouw situatie.

Verderop in deze gids vind je een overzicht van alle hiv-remmers die op dit moment met meest worden gebruikt met een beschrijving van de bijwerkingen die deze hiv-remmers kunnen veroorzaken. In dit overzicht vind je ook informatie over wat je aan deze bijwerkingen kunt doen.

Maak een risico-inschatting

Het is belangrijk dat je het risico op bijwerkingen bespreekt met je hiv-behandelaar. Vertel hem of haar in zo’n gesprek over je medische verleden en dat van je familie. Bespreek echter ook bepaalde aspecten van je manier van leven, die het risico op bijwerkingen zouden kunnen vergroten. Ook is het belangrijk dat je huisarts op de hoogte is van de hiv-medicatie die je gebruikt, zodat hij of zij geen geneesmiddelen voorschrijft die tot schadelijke interacties kunnen leiden.

Dingen die je hiv-behandelaar moet weten zijn onder meer:

  • allergieën voor andere medicatie, voor zover bekend;
  • andere relevante aandoeningen, bijvoorbeeld hart-, lever- of nieraandoeningen of psychische problemen, zoals depressies;
  • gebruik van andere middelen (voorgeschreven medicatie, vrije geneesmiddelen, homeopathische middelen en drugs).

Praat erover met je hiv-behandelaar, als je je zorgen maakt over een bepaalde bijwerking. Hij of zij kan meer informatie over deze bijwerking geven en je persoonlijke begeleiden. Je hiv-behandelaar kan een alternatieve behandeling voorschrijven of tips geven om het risico of de hevigheid van de bijwerking te verminderen.

Wanneer je medicatie voorgeschreven krijgt, is je hiv-behandelaar of apotheker verplicht je te informeren over eventueel gevaarlijke bijwerkingen en wat de symptomen hiervan zijn. Als je iets niet begrijpt, vraag dan naar meer informatie. Ook krijg je de gegevens mee van iemand met wie je contact op kunt nemen wanneer je potentieel gevaarlijke bijwerkingen ondervindt.

Een hiv-behandeling (of het overstappen op andere medicatie) wordt nooit begonnen naar aanleiding van een noodgeval. Het is dus zeer onwaarschijnlijk dat je een plotselinge beslissing moet nemen over je behandeling. Begin, voor zover dit mogelijk is, met behandeling in een rustige periode, waarin je verder weinig aan je hoofd hebt. Op die manier geef je jezelf de tijd om met eventuele vroege bijwerkingen om te leren gaan.

Jouw leven en bijwerkingen

Door middel van je gedrag kun je het risico op een aantal bijwerkingen verkleinen of, wanneer deze zich toch voordoen, de hevigheid hiervan verminderen.

Het begin van een hiv-behandeling is een grote stap in je leven. Vraag jezelf dus af in hoeverre je klaar bent voor eventuele bijwerkingen. Plan geen andere grote gebeurtenissen in je leven, wanneer je met behandeling begint of overstapt op andere medicatie.

Ook is het goed de volgende tips met betrekking

tot je algehele gezondheid in acht te nemen.

  • Zorg ervoor dat je eet! En bedenk ook wat je eet. Een evenwichtig dieet is essentieel voor een goede gezondheid. Je hiv-behandelaar of huisarts kan je eventueel doorverwijzen naar een diëtist, voor advies en informatie over voeding.
  • Een goede nachtrust is essentieel voor een goede fysieke en psychische gezondheid. Als je moeite hebt met slapen, kun je hier altijd hulp voor vragen. Je hiv-behandelaar of huisarts is in staat je hierbij te helpen.
  • Het gevoel, dat je goed om kunt gaan met voor- en tegenspoed, is even belangrijk als een goede fysieke gezondheid.
  • Het is belangrijk dat je regelmatig aan lichaamsbeweging doet. Hierdoor voel je je niet alleen beter, het verlaagt ook het risico op een aantal ernstige aandoeningen.
  • Roken veroorzaakt een groot aantal gezondheidsproblemen, waaronder longkanker, hart- en vaatziekten en beroerten. Begin er dus niet aan, en als je rookt, probeer dan te stoppen.
  • Hou je alcoholgebruik in de gaten. Wanneer je meer drinkt dan de dagelijks aanbevolen hoeveelheid, kun je last krijgen van leveraandoeningen, hart- en vaatziekten en beroerten.
  • Wees voorzichtig met drugsgebruik. Wanneer je je zorgen maakt om je alcohol-of drugsgebruik kun je hiervoor terecht bij je hiv-behandelaar of huisarts. Er is hulp beschikbaar.

Beleving van bijwerkingen

Veel mensen, die behandeld worden tegen hiv, krijgen op een bepaald moment last van bijwerkingen. De meeste bijwerkingen zijn echter mild, van tijdelijke aard en goed te behandelen.

Het kan zijn dat je slechte ervaringen hebt met bijwerkingen of depressief bent als gevolg hiervan. Bedenk dan dat het niet erg waarschijnlijk is dat je je voor eeuwig zo zult voelen.

Maar onthou ook dat je je leven niet hoeft te laten verpesten door bijwerkingen of zelf naar een oplossing moet zoeken. Een hiv-behandeling is bedoeld om je beter te maken. Als een bepaalde bijwerking teveel last veroorzaakt, praat hier dan over met je hiv-behandelaar, een verpleegkundige of je apotheker. Zij kunnen je helpen een oplossing te vinden.

Community Consensus Statement on Access to HIV Treatment and its Use for Prevention

Together, we can make it happen

We can end HIV soon if people have equal access to HIV drugs as treatment and as PrEP, and have free choice over whether to take them.

Launched today, the Community Consensus Statement is a basic set of principles aimed at making sure that happens.

The Community Consensus Statement is a joint initiative of AVAC, EATG, MSMGF, GNP+, HIV i-Base, the International HIV/AIDS Alliance, ITPC and NAM/aidsmap
close

This content was checked for accuracy at the time it was written. It may have been superseded by more recent developments. NAM recommends checking whether this is the most current information when making decisions that may affect your health.

NAM’s information is intended to support, rather than replace, consultation with a healthcare professional. Talk to your doctor or another member of your healthcare team for advice tailored to your situation.